41 weken zwanger: afwachten of inleiden?
Je bent 41 weken zwanger en jij en je partner zullen wel heel erg uitkijken naar de geboorte van jullie kindje. Sommige mensen noemen het ‘overtijd’ maar medisch gezien is een zwangerschap tot 42 weken nog normaal wanneer alles goed gaat. Vanaf die 41 weken heb je een keuze. Je kunt afwachten tot de bevalling vanzelf begint, of kiezen voor het inleiden van de bevalling. Beide opties hebben voor- en nadelen — en het is belangrijk dat je kiest wat bij jullie past. Natuurlijk helpen wij jullie hierbij. Rond de 40-41 weken zwangerschap gaan we hier samen met jullie over in gesprek.
De dag waarop je 40 weken zwanger bent is je uitgerekende datum. Dat betekent niet dat het een uiterste houdbaarheidsdatum van je zwangerschap is en dat je bevalling precies die dag moet beginnen. Het is heel normaal als je pas later start met bevallen.
Vanaf 41 weken kun je kiezen uit:
- Afwachten tot de bevalling vanzelf begint.
- Je bevalling laten starten (inleiden), bijvoorbeeld door het strippen van de vliezen, het breken van de vliezen, of met behulp van medicijnen of een ballon om je baarmoedermond zacht en open te maken.
🧠 Wat zegt de informatie over risico’s?
Het kan helpen om te weten hoe de risico’s verschillen tussen afwachten en inleiden. Op basis van de keuzekaart (zie bronnen onderaan):
👶 Risico’s voor je baby
- Bij afwachten tot de bevalling zelf begint worden ongeveer 41 van de 1000 baby’s opgenomen in het ziekenhuis na de geboorte — en ongeveer 3 per 1000 overlijden in de buik.
- Bij inleiden ligt dit iets lager: 28 per 1000 baby’s opgenomen en 1 per 1000 overlijden.
Deze verschillen zijn klein en artsen weten niet precies waarom ze bestaan. Het risico lijkt iets hoger bij je eerste zwangerschap, maar het blijft een zeldzaam probleem. We bespreken deze getallen met jullie en kunnen ze wat duidelijker uitleggen in diagrammen.
🤱 Risico’s en gevolgen voor jou
- Of je nu afwacht of laat inleiden, de kans op een keizersnede of een bevalling met instrumenten (zoals een vacuümpomp) lijkt ongeveer gelijk.
- Bij inleiden kan de kans op pijnstilling of een langere bevalling iets groter zijn.
Wat kun je verwachten bij afwachten?
Als je kiest om af te wachten:
- Gaan de controles bij je zorgverlener gewoon door. Je baby en jij worden dan regelmatig gecontroleerd zoals je van ons gewend bent. Daarnaast bieden we de mogelijkheid tot een extra echo met 41 weken zwangerschap. Hierbij kijken we naar de hoeveelheid vruchtwater.
- Veel vrouwen kiezen ervoor om thuis te blijven totdat de bevalling begint, tenzij er iets verandert in jullie situatie.
- Ongeveer 75 van de 100 vrouwen begint vóór 42 weken vanzelf te bevallen, dus zonder inleiden of strippen.
Als je kiest voor afwachten, bespreek dan met je zorgverlener hoe vaak jullie willen controleren en wat jullie belangrijk vinden voor deze laatste weken.
Wat gebeurt er bij inleiden?
- Wij als verloskundigen in de praktijk kunnen vanaf 41 weken strippen. Hierbij maken we de vliezen los van de baarmoedermond.
Bij medisch inleiden kan je zorgverlener in het ziekenhuis:
- Proberen je baarmoedermond zacht te maken met een ballonnetje of medicatie.
- Je vliezen breken => deze optie bieden wij ook met onze hulp.
Inleiden biedt vaak wat meer zekerheid over wanneer de bevalling start, maar kan invloed hebben op je lichamelijke ervaring en de medische begeleiding die je krijgt. Bij een inleiding zijn wij als verloskundigenpraktijk niet bij de bevalling. Dit wordt begeleid door een verloskundige uit het ziekenhuis. Welke stap van een inleiding genomen kan worden hangt af van hoeveel ontsluiting er is.
Hoe maak je een keuze die bij jullie past?
Deze beslissing gaat niet alleen over cijfers, het gaat over wat bij jou en jullie gezin past. Wat geeft het meeste vertrouwen?
Tips om samen te beslissen:
- Praat met elkaar over wat jullie belangrijk vinden:
Wil je liever natuurlijk afwachten? Of juist meer planning en zekerheid? - Bespreek al jullie vragen tijdens een afspraak met je verloskundige of gynaecoloog. Noteer deze van tevoren voor jezelf zodat we rustig alles kunnen bespreken.
- Denk na over ervaringen uit het verleden, angsten, verwachtingen, én hoe jullie het kraamtijd-begin voor je zien.
Belangrijk: er bestaat niet één juiste keuze voor iedereen. Jullie mogen én kunnen dit samen opnieuw bespreken als jullie gedachten of wensen veranderen. Bel dan gerust voor een extra gesprek naar één van onze assistentes.
Of je nu kiest om af te wachten of om te laten inleiden, het belangrijkste is dat dit een weloverwogen beslissing is, samen met je partner en je zorgverlener.
Je bent niet alleen in deze keuze; er is altijd ruimte om vragen te stellen, je zorgen te delen en te kiezen wat bij jullie past.
Wil je ondersteuning bij het kiezen? De keuzekaart Afwachten of inleiden vanaf 41 weken kan jullie helpen om dit goed te bespreken. Verder is de website van de verloskundige.nl meer informatie over kiezen voor afwachten versus inleiden.
https://deverloskundige.nl/themas/variaties-en-complicaties/serotiniteit-langer-dan-42-weken-zwanger